Silinmeyen Koku…

 

Sıkıca sarıldı. Ben de karşılık verdim, o gün için çok şey yüklemediğim bir davranışı yıllar sonra hissedeceğimi bilemeden…

***

Arabayı durdurmuştu babam, ne olduğunu anlamamıştım ki, o’nu gördüm; Mahmut duruyordu az ileride. Babam:

– Aybike, Mahmut’la vedalaştın mı?…

İndim arabadan, kapıyı kapatmadan yürüdüm, çekingen ve uzak duran, yere devirdiği bakışlarıyla beni bekleyen Mahmut’a doğru. Demedi bişey, kafasını kaldırıp bakmadı bile yüzüme, sadece sarıldı, sıkıca… Başını saçlarımın arasına sokarak… Kokladı. Öpmedi…

***

Ne öpmesi! 8 yaşındayız; yıl da, bundan kırk yıl öncesi…

Adıyaman’da yaşıyoruz babamın işi nedeniyle. Orada ilkokul  üçüncü sınıftayım. Biraz farklıyım diğer çocuklardan İstanbul’dan geldiğim için. İstanbul görmüş bir çocuk, onların gözünde film artisti gibi. Sınıfta ikinci sırada oturuyordum ben; boyu hemen hemen benimle bir olan Mahmut önümdeki sırada oturuyordu. İyi arkadaş mıydık..? Düşünüyorum da, değildik. Arkadaş değildik biz Mahmut’la. Benim olduğum ortamlarda huzursuzdu çünkü Mahmut. Ne zaman yanına gitsem gözlerini yere devirirdi. Teneffüslerde, o ve arkadaşları dışarıdayken ben de giderdim oynadıkları yere, Mahmut koşuyorsa durur, duruyorsa koşardı. Rahatsız oluyordu benden; anlamış ve kırılmıştım ona. Diğer çocuklar ise Mahmut’la oynamayı çok seviyorlardı, iyi arkadaştılar; anlamıyordum, bu iki kelime edemeyen çocuğun nesini sevdiklerini ve neden Mahmut’un onlarla birlikte olup da benden kaçtığını. Bir sabah ilk dersteyiz, Mahmut yok önümdeki sırada. Gelmemiş. Tahtada yazılanları defterimize geçirirken kapı çaldı. Öğretmenimizin “gel” demesinin ardından, açılan kapıda Mahmut’u gördük. Hocamız tahtada, biz sıralarımızda öylece bakakaldık… Ve ben, saniyeler sonra patlattım kahkahayı, diğer çocuklar elleriyle ağızlarını kapatırken. O, herkesin yere göğe koyamayıp, hep onunla oynamak istedikleri Mahmut pijamasıyla gelmişti okula, kan ter içinde. Ben bunu yazarken neden ağlıyorum ki şimdi? Gülmüştüm o zaman, herkes de gülecekti, gülmeliydi, komikti çünkü. Gecikiyor diye önlüğünü giymeyi unutmuştu, ama çantası elindeydi. Hocamız hemen Mahmut’la çıktı sınıftan. O ders oturduk sessizce, ki sessiz oturmamız olağan dışı bir şeydi. Gülşen öğretmen derse yalnız döndü, Mahmut gelmedi. Mahmut o hafta hiç gelmedi okula. Sonrasında ise artık bırak gözlerini devirmeyi, bana arkasını dönmeye başlamıştı. Küsmüştü tabii, çünkü dalga geçtiğimi düşünüyordu. Dalga geçmek değildi niyetim, komikti sadece, o da olsa bana gülerdi. Gülerdi herhalde… Çocuk aklı, çocuk kalbi çabuk unutur ya, unuttuk biz de…

Babam o sıralar harçlık konusunda değişik bir uygulamaya geçmiş, bana harçlığımı haftalık olarak veriyor ve benden bütün bir haftaya yettirmemi istiyordu. Olmuyor olmuyordu…! Aldığım gün bitmese de ertesi gün bitiriyor, beş parasız kalıyordum. Para da, leblebi tozu ve macun şeker (oradaki adıyla “somur somur bitmez”) için lazımdı. Yine böyle parasız bir günümde, okul çıkışı şekercinin yanından geçiyorum, biraz ileride Mahmut var. Hemen seslendim hiç düşünmeden,  “Mahmut, harçlığımı alınca vereceğim, yirmibeş kuruş verir misin?” Geldi, verdi 25 kuruşu… Böyle başladı Mahmut’tan borç almalarım ve o döneme göre ekonomik batışım. Üç lira yetmişbeş kuruş borçlanmıştım Mahmut’a günler sonra. Bu esnada onun benimle arkadaş olmuyor olmasını da sorun etmiyordum, başka arkadaşlar bulmuştum kendime. Dördüncü sınıftan Cihan ile Canan vardı, yeni arkadaşlarım. İkizlerdi, onlar da Ankara’dan gelmişlerdi, hem de annelerimiz arkadaş olmuştu 23 Nisan gösterileri sırasında. Evlerimiz yakındı, ders sonrası birlikte yürüyorduk. İyiydim onlarla, diğerlerinin arasına girme çabamı bırakmıştım, hala aklım azıcık sınıf arkadaşlarımda kalsa da. Yine bir gün, neşeli neşeli eve doğru yürüyoruz okul çıkışında, Mahmut yaklaştı arkamızdan ve ilk kez adımı söyledi,  “Aybike!”. Şaşırdım, “Efendim..?” Durdu, yine ilk defa, gözlerini gözlerime dikerek, “Paramı ver!” dedi. Hiç beklemiyordum. Haftalığımı aldıkça azıcık azıcık ödüyordum ama sonra yine istiyordum ondan. Böylece hiç kapanmayan borcum gittikçe artıyordu. “Tamam, pazartesi veririm” dedim. Tam gidecekken… “Hayır! Şimdi istiyorum”, dedi. “Yok ki param” dedim, ama dinlemedi beni “ O zaman babandan isterim” deyiverdi. “İsteyemezsin!” dedim ve hırsla dönüp hızlı hızlı yürüyerek ilerlemiş arkadaşlarıma yetiştim. Arkama bakmadan yürüyordum, sinirli sinirli. Annemle babam duyarsa borç aldığımı, ölürdüm ya da zaten onlar öldürürdü. Evin önüne geldim alelacele, ayrıldım Canan’la Cihan’dan, koşarak eve çıktım. Üstümü başımı değiştirdim, annem “Eller yıkanmadı..!” diye bağırırken, sokağa bakan mutfak penceresinden, perdenin arkasına saklanarak dışarıya baktım; oradaydı Mahmut, elektrik direğinin dibinde duruyordu. Babamın gelmesine daha vardı, giderdi nasıl olsa, ama korkuyordum. İçerde annemin dediklerini yapıyor, ara ara da koşup pencereden dışarı bakıyordum. “Babamın gelmesine az kaldı” diye  düşünürken arabanın sesini duydum. İyice saklandım perdenin arkasına; direğin dibinde yerde oturuyordu, kalktı, yukarıya doğru baktı… O sırada annem gördü beni camın önünde. “N’apıyorsun kızım?” “Hiiç! Babam mı geldi, ona baktım” derken elim ayağım dolaşmış, alı al moru mor bir halde içeriye kaçmıştım. Annemi pencereden uzak tutmalıydım, belki de bana ne kadar yaklaştığını gösterecek ve gidecekti Mahmut, belki de sadece bir göz dağı vermekti niyeti. “Aaaa Aybike! Tuhafsın bugün kızım, açsana kapıyı babana?!”. Koştum, kapıyı açtım, babamın merdivenlerden yukarıya çıkmasını bekliyorum…babam yok, çıkmadı daha, bekliyorum… Yok! Annem, “Nerede kaldı bu adam?” dediğinde artık emin oldum konuştuklarına. Babam yukarı çıktı, kapıya gelene kadar yüz ifadesini göremedim, kapıda ise yüzüne bakmadan elindeki kese kağıdını ve çantasını almak istedim. Çantayı vermedi, “Bırak!” dedi. Anladım… anlamıştım. Ah Mahmut ah! Ne yaptın sen!? Babam eve gelince her zaman yaptığı rutin işlerini, bu sefer hiç konuşmadan, keyifsizce bitirdi. Hemen odama geçtim, dolaptan bozma çalışma masamın başına oturdum, kitaplarımı önüme koydum. Kapımı kapatmıştım. Kulaklarımı dört açarak evdeki seslerle babamı takip ediyordum ki, oda kapım açıldı aniden. Babam “N’apıyorsun?” diye sordu. Zor duyulur bir sesle, “Ders…” diye başlamıştım ama, daha cevabımı bitiremeden, “Yok kızım, ders çalışmana gerek yok artık, yarından itibaren çalışacaksın, madem paran yetmiyor ve ben de sana ancak bu kadar verebiliyorum, sana daha çok para bulabilmemiz için bir işte çalışmalısın” dedi. O an tek düşündüğüm, artık Mahmut’tan nefret ettiğimdi. Ertesi sabah, uyuyamadığım yatağımdan kalkıp önlüğümü giydim. Annem beni gördüğünde, “Çıkart önlüğünü, babanla işe gideceksin” dedi… O ana kadar gerçekliğinden şüphe ediyordum bu yaşananların. Ancak o an, babamı annemi, Mahmut’u, sanki tüm hayatı tanımıştım. Tam da o an!  Mahmut ise, o gün okulda beni görememiş. Öğretmenimin haberi varmış olanlardan ve babamın planlarından, sınıfa “Aybike artık okula devam etmeyecek”, demiş. Öğretmenimiz cümlesini bitirir bitirmez, izin bile almadan fırlamış dersten Mahmut. Gülşen öğretmen arkasından koşmuş ama yetişememiş. Ben eczanede çalıştım o gün, tüm okul hayatımın bittiğini düşünerek. Akşam iş bittiğinde babam beni aldı. Ölmemiştim, öldürülmemiştim ama daha beter bir durumdaydım. Eve gittik. Akşam yemeği boğazımda düğüm düğümdü. Yeni bir hayata başlamıştım. Ertesi sabah kalkıp bir önceki günkü elbisemi giydim. Annem bu sefer de, “Giy hadi önlüğünü!” dedi, okula gidecektim. Sevinçten ağladım, yol boyu, ders boyu… Hep ağladım. Uzak durdu Mahmut benden. “Hışmımdan korkmuştur tabii!” diye düşündüm, bana ne zorluklar yaşatmıştı.

***

O dönemler, kokulu silgiler vardı. İyi silmezdi ama güzel kokardı. Babam da o silgilerden almak yerine, güzel siliyor diye kocaman, hiç estetik olmayan, kokmayan silgilerden alırdı bana. Halbuki çok isterdim kokulu bir silgim olsun. Olmadı. Bisiklet falan değil, kokulu bir silginin hayaliyle dolanmıştım tüm yıl boyunca ama bisiklet alınmıştı karne hediyesi olarak. Ne bilsinler, kokulu silgiye yüklediğim anlamın bisikletten değerli olduğunu!… Canım ailem!… Son günlerindeydik okulun, artık dersler sıkı değil, daha çok sergilere hazırlanıyor, tarım dersimiz için yetiştirdiklerimizi topluyorduk. Mahmut’la hala az karşılaşıyorduk, onun az konuşmasından değildi, artık onunla arkadaş olmayacağımı bildiğimden ben kaçıyordum ondan bu sefer. Hele son zamanlarda birbirimizi uzaktan gördüğümüzde, o benim gitmemi beklerdi, ben de yürür giderdim. O sıralarda, babamın tayini Konya’ya çıkmıştı. Taşınacaktık. Sınıfta “seneye  başka şehirde, yeni bir okulda olacağımı” söylediğim gün, Mahmut teneffüste yanıma geldi. Okul duvarının üstünde oturuyordum. Duvarın üzerine, renkleri çok güzel, kokulu bir silgi bıraktı. Bırakıp gitti öylece, hiç bir şey demeden, ben alıp almamayı düşünürken… Aldım… Aldım silgiyi ve kokladım. Aldım ve çok mutlu oldum.

Ah Mahmut!

***

Oniki yıl sonra. İstanbul’da üniversitede okuyordum. Çankırı’da oturuyorduk. İlk dönem bitmişti, tatil için evdeydim. Oturduğumuz apartmanda bir katta dört daire vardı, araları dörder merdivenli. Ortası, alt sahanlığa bakan aydınlık dediğimiz bölüm. O gün, aydınlıktan aşağıya sesleniyorum, en alt katta oturan arkadaşıma; postaneye gidecek, benim de gönderilecek kartpostallarım var, onları da alması için bir şeyler diyorum. Tam o sırada, bir alt dairenin kapısı açıldı. Remziye teyze, “İyi günler kızım!” dedi bana, memleketten misafirleri gelmişti, çarşıya gidiyorlardı, bir şey isteyip istemediğimi sordu. İstemedim, teşekkür ettim. Bir genç çift, minicik bir bebek, bir de yaşlı teyze, Remziye teyzeyle birlikte, “İyi günler” diyerek indiler. Elinde bebek olan kadına yardım eden adam bir iki basamak inmişti ki, döndü ve bana baktı. Bakışlarında bir soru vardı ama anlayamadım. Anlayamasam da, tanıdık bir şeyler hissettim. Eve girdim, aklım takılmıştı o kısacık bakışa. Evde yapılacak çok işim vardı. Tekrar işe koyuldum. Akşam alt kattaki arkadaşıma oturmaya gittim. Eve döndüğümde annem, Remziye teyzenin uğradığını, çıkarken de beni sorduğunu söyledi. Şaşılacak, olağan dışı bir şey değildi ama yine de anlamlandıramadığım bir şey vardı. Bu tuhaf duygum sanki bir bulut gibi çevremi sarmıştı. Neydi?! Ne oluyordu?! Hissettiğim bu gariplik de neyin nesiydi? Sadece duygu değildi etrafımı saran, bir de koku vardı, hatırlayamadığım… Bir koku…? Güzel ve hoş…! Ama neyin kokusu..?! Ertesi gün bu duygulardan sıyrılmış, merdivenleri ikişer üçer atlayarak aşağıya iniyordum. Remziye teyzenin misafiri çıktı kapıdan hemen ardımdan, ve seslendi, “Aybike!”…

***

Ah Mahmut ah!

İstanbullu, adı farklı, sarışın kızı hatırlaman kolay oldu. Ama ben! Sen seslendiğinde sesindeki vurguyu duyana kadar anlayamadım sen olduğunu.

***

Önce baktım Mahmut’a… O ise, bakamadı yine bana. Çocuktuk, çocukça anılar vardı hafızalarımızda. Anlayamıyordum. Olayları hatırlıyor, o günlere yüklemediğim bir duyguyu bugün hissediyordum. Düşündükçe hatırladım, hatırladıkça anladım: Biz o gün…  “Aşk”ı keşfetmiştik! Bunun aşk olduğunu yıllar sonra anlayarak… Mahmut, ayrılırken kokladığı saçlarımın hiç değişmemesine sevindiğini söylediğinde…

İşte şimdi, bulut dağılmıştı. Etraf renkli silgi kokuyordu buram buram! Ayrıldıktan sonra her hatırladığımda Mahmut’la özdeşleştirdiğim, sonra başka kokularla karıştırıp unuttuğum, şimdilerde adını “çocukluk aşkı kokusu” koyduğum bir koku!…

***

Sadece kokuları ve duyguları hatırlayabilenler birbirlerini bulabilsinler diye!..